Het Wijkpanel Binnenstad heeft, naar aanleiding van de Agenda Binnenstad van de gemeente, een document opgesteld als reactie op de Agenda Binnenstad. De leden van het wijkpanel hopen dat de inbreng bijdraagt aan uw besluitvorming over de agenda en toekomst van de binnenstad. Lees hieronder de volledige brief van het Wijkpanel Binnenstad.

Vergroening

Het wijkpanel is voorstander van maximale inzet op vergroening van de binnenstad (ambitieniveau B/C). Vergroening draagt bij aan verduurzaming en vermindering van de hittestress, en bovenal aan een prettig verblijf en dito woonomgeving in de binnenstad (“place to be”).

Op basis van de start van de autoluwe binnenstad lijkt met de uitvoering van het project BOSK (Arcadia) een natuurlijk moment gekomen om de realisatie van de vergroening maximaal aan te vangen. Specifiek in 2022 zou dan de volgende vergroening uitgevoerd of gepland kunnen worden:

1. Waagplein

Hiervoor zijn reeds verregaande plannen beschikbaar waarbij ook het wijkpanel betrokken is geweest in de planvorming. Het wijkpanel ondersteunt de plannen ten volle maar vraagt wel aandacht voor een veilige verkeerssituatie ter plekke door vrije zichtlijnen en herpositionering van terrasvorming te realiseren.

2. Beurs

Plaatsen van bomen op het stenen plein tussen Beursgebouw en Willemskade.

3. Kleine Kerkstraat

Voorbereidingen voor het aanleggen van geveltuintjes zijn al in 2021 gestart. Conform planning wordt dit traject bij de start van BOSK afgerond.

4. Tuin Zalen Schaaf

Bij de herinrichting van Zalen Schaaf en directe omgeving zou ook maximaal aandacht moeten zijn voor vergroeningsvraagstukken.

5. Eewal

Bij de herinrichting van de Eewal naar aanleiding van instellen autoluw gebied zou ook maximaal aandacht moeten zijn voor vergroeningsvraagstukken.

6. Ruiterskwartier

Bij de herinrichting van het Ruiterskwartier zou ook maximaal aandacht moeten zijn voor vergroeningsvraagstukken.

7. Oldehoofsterkerkhof

Wijkpanel zou graag zien dat gemeente en stakeholders van het plein komen tot een gezamenlijk groenplan voor het plein, bijvoorbeeld met betrekking tot hangende tuinen en verrijdbaar groen. Bovendien wordt met meer groen op het plein, naast Doeleplein, mede invulling gegeven aan de verbinding met de historische Prinsentuin.

8. Doeleplein

Zie ook hierna.

9. Wilhelminaplein

Zie ook hierna.

Gezien de vele initiatieven op het gebied van de vergroening ziet het wijkpanel graag een publiekscampagne ingesteld door de gemeente waarbij draagvlak en participatie bevorderd wordt. Mede door het instellen van een aanspreekpunt cq locatie.

Autoluwe binnenstad

Het wijkpanel is groot voorstander van de autoluwe binnenstad. De uitvoering van het genomen besluit autoluwe binnenstad verloopt echter niet goed. De Eewal en andere beborde gebieden zijn niet autoluw: op alle momenten van de dag rijden er auto’s rond die hier niet mogen rijden. Er wordt ongeoorloofd geparkeerd, vooral op de momenten dat er geen handhaving is: ’s avonds en in het weekend. Bewoners in het gebied ondervinden weer de onnodige overlast door illegale verkeer- en parkeerbewegingen. Voorwaarde voor een goede uitvoering van de autoluwe binnenstad is de continue handhaving. Ook politie en handhaving geven aan dat alleen 24/7 handhaving met camera’s effectief is.

Het wijkpanel vraagt met klem om, na de evaluatie van de eerste fase van de autoluwe binnenstad (februari 2022), de handhaving middels digitale camerabewaking zo spoedig mogelijk in te voeren. Wat het wijkpanel betreft behoort de autoluwe binnenstad niet tot ambitieniveau C maar na 17, 5 jaar voorbereiding tot ambitieniveau  als onderdeel van het ambitieniveau A.

Doeleplein

Vanwege het instellen van de autoluwe binnenstad kan de huidige functie van het Doeleplein, namelijk als terrein voor betaald parkeren, komen te vervallen.  Dit dient meerdere doelen:

1. Invulling geven aan de gewenste verbinding met Prinsentuin
2. Invulling geven aan de gewenste vergroening
3. Invulling geven aan de gewenste speel- en sportplekken

De binnenstad kent geen of in zeer beperkte mate plekken met spel- en sporttoestellen. Voor een “place to be” is het zwaar onvoldoende. Het Doeleplein is een uitstekende plek om, in een groene omgeving, dit nu eindelijk te realiseren. Wellicht is er ook nog plek voor een kiosk.

Ipe Brouwerssteeg

Op initiatief van het wijkpanel is drie jaar geleden gestart met het herinrichten van de aanlooproute naar de nieuwe bioscoop: de Ipe Brouwersteeg. Planning is om in 2022, op basis van het reeds opgeleverde definitieve ontwerp, een pilotfase voor het aan te leggen kunstobject te starten. Het wijkpanel vraagt de gemeenteraad om de herinrichting van de Ipe Brouwerssteeg evenals de benodigde financiering voor de komende jaren zeker te stellen. Daarbij kan niet voorbijgegaan worden aan het feit dat er tegen de uitgaven ook inkomsten zullen staan omdat het beoogde kunstwerk dermate van allure is dat het bezoekers naar de binnenstad en Leeuwarden zal trekken (ambitieniveau B/C).

Evenwichtige bewoningsopbouw

Met grote zorg stelt het wijkpanel vast dat de laatste jaren een hoog aantal vergunningen voor het realiseren van appartementen en studio’s in binnenstadpanden is afgegeven. En het einde aan de stroom aanvragen lijkt nog lang niet in zicht. Het wijkpanel stelt dat een evenwichtige bevolkingsopbouw in de binnenstad in gevaar komt (zie ook het diagram in de Agenda Binnenstad). Het wijkpanel wil erop wijzen dat een al te grote focus op bewoning door jongeren waarvan het merendeel studenten zich niet verhoudt met de trend waarin alle bevolkingsgroepen naar binnensteden trekken. Het wijkpanel wil ervoor pleiten om de inbreiding van de stad niet ten koste te laten gaan van de oudere bewoningsgroepen. Integendeel, er zou meer levensbestendig gewoond moeten kunnen worden in de binnenstad. De oudere bewoner profiteert dan beter van de voorzieningen en het mes snijdt aan twee kanten: er stroomt kapitaal naar de binnenstad.

Tenslotte: het wijkpanel ziet niet in waarom zelfbewoning door opkopers van panden niet ook voor de binnenstad zou kunnen gelden. Sterker nog, het wijkpanel dringt erop aan om alle mogelijke maatregelen te treffen, liefst op korte termijn, om (verdere) speculatie in de binnenstad tegen te gaan.

Verrommeling

De basis is niet op orde zolang het beeld van de binnenstad niet strookt met een schone en veilige huiskamer (ambitieniveau A). Het wijkpanel is van mening dat hierin nog wel stappen gezet kunnen worden en geeft de volgende zaken ter overweging.

Een fijne woonkamer als onze binnenstad, verdient het om zich schoon en veilig te kunnen presenteren aan bezoekers, werkers en bewoners. Als iets op orde is en wordt bijgehouden, is die situatie een bescherming tegen verrommeling. Reguliere aanwezigheid van toezichthouders als politie, boa’s en verkeersregelaars dragen bij aan een gevoel van veiligheid van de bewoners, bezoekers en werkers. Niettemin maakt het wijkpanel zich zorgen over de toename van signalen over onveilig rijgedrag van fietskoeriers en flitsbezorgers.

Tegen verrommeling kunnen ook zogenaamde = containertuintjes worden ingezet. Om de bijzet bij ondergrondse afvalcontainers tegen te gaan, wordt in veel steden al de aanleg van deze containertuintjes gerealiseerd. Deze vorm van vergroening draagt bij aan vermindering van illegale stort naast containers. In de wijk Nylan is reeds een pilot gerealiseerd. Wijkpanel binnenstad is al langdurig in overleg met Omrin en de gemeente om dergelijke tuintjes ook op geschikte locaties in de binnenstad te gaan toepassen. Groen in plaats van gribus.

Onderdeel van die fijne woonkamer is ook de aanblik van winkelpanden. Veel van de bezoekers die hun blik naar boven richten, zijn onder de indruk van de historische panden die ook boven winkels te ontdekken zijn. Kan de gemeente de eigenaren van dergelijke panden stimuleren om hun bezit een goed onderhoud te gunnen? En de binnenstad daarmee zijn aantrekkelijkheid te laten behouden.

Nog een overweging bij de toename van appartementen en studio’s in de binnenstad: naarmate er meer bewoners in een pand wonen zal de parkeerdruk toenemen, zowel van motorvoertuigen als fietsen. Indien deze toename in de openbare ruimte moet plaatsvinden kan er sprake zijn van het overschrijden van het verzadigingspunt. Sterker: op sommige plekken in de binnenstad is dit verzadigingspunt reeds bereikt, naar de mening van het wijkpanel. De zorg van het wijkpanel is dat er onvoldoende rekening wordt gehouden met het verrommelen van het straatbeeld door toenemende parkeerdruk. Wellicht zou er in de omgevingsaanvraag expliciet rekening moeten worden gehouden met de gevolgen van een mogelijke toekenning voor het parkeren in de openbare ruimte. Nu lijkt die afweging niet gemaakt te worden of niet te leiden tot consequenties voor de aanvraag.

De afsluiting van de Prinsentuin (en Obe) door losse dranghekken in verband met overlast. Ooit waren er blauwe, vaste hekken geplaatst rondom de toegang tot de Prinsentuin. Die zijn weggehaald om een open verbinding te krijgen. Is het geen idee om die oude, blauwe en stevige hekken gewoon weer vast te plaatsen?

In verband met corona staan overal en nergens borden geplaatst die wijze op de coronaregels. Op zich goed om dat te doen. Maar als die borden en andere reclame-uitingen een permanent karakter krijgen mag er wel wat meer zorg en aandacht gegeven worden aan de vormgeving en de plek waar ze worden neergezet.

Evenementenbeleid

Sinds jaar en dag worden allerhande evenementen in de binnenstad georganiseerd. Het wijkpanel is van mening dat niet elk festival geschikt is voor de binnenstad of niet nodig is om in de binnenstad georganiseerd te worden. Met de infrastructuur van het nieuwe Cambuurstadion voorhanden, is het gebied aldaar een uitstekend alternatief voor met name dancefestivals. Verder zou het omheinde kennismakingsfestival voor studenten met uitstek op het terrein van de hogeschool gehouden kunnen worden. Door iets te schrappen in de overvolle festivalagenda voor de binnenstad wordt meer ruimte gemaakt voor woonbeleving en kan vergroening beter ingevuld worden op huidige evenementenlocaties.